Szlak komunikacyjny Via Carpatia

3.4/5 - (5 votes)

Jest Deklaracja w sprawie międzynarodowego szlaku komunikacyjnego Via Carpatia

W Warszawie podpisano międzynarodową deklarację o budowie drogi Via Carpatia, która pozwoli na rozwój gospodarczy Polski, krajów Europy Środkowo-Wschodniej, a także krajów bałtyckich, krajów bałkańskich i krajów Bliskiego Wschodu. Główna trasa będzie wiodła od Kowna aż do Stambułu; ze szlakiem drogowym w Polsce.

trasa Via Carpatia

Międzynarodowy korytarz ma dla Polski ogromne znaczenie. Zaangażowanie naszego kraju w rozwój tego szlaku trwa już 10 lat, tym bardziej podpisanie niedawnej Deklaracji jest dla nas bardzo istotne. Dlaczego?

Znaczenie korytarza transportowego dla Polski i całej Europy

Via Carpatia to umowna nazwa korytarza transportowego łączącego w pierwotnej koncepcji kraje bałtyckie z krajami południowej Europy. Trasa ma wieść przez: Litwę, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię aż do Grecji. Na terenie Polski Via Carpatia przebiegać ma pomiędzy Budziskiem, Suwałkami, Białymstokiem, Lublinem, Rzeszowem i Barwinkiem. Przewidywana jest także budowa odgałęzień w kierunku portów w Gdyni i Gdańsku oraz na Ukrainę i Białoruś. Szlak drogowy Via Carpatia w Polsce w większości został włączony do sieci kompleksowej TEN-T.

Znaczenie korytarza Via Carpatia jest ogromne. Przede wszystkim umożliwi on nowe połączenie północy z południem Europy, integrując systemy transportowe Litwy, Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii i Grecji. Korytarz zapewni zatem rozwój wymiany gospodarczej między krajami Regionu Bałtyckiego i Regionu Karpackiego. Będzie wpływał także na współpracę naukową i biznesową, rozwój rolnictwa i turystyki. Dzięki niemu możliwe będzie również włączenie regionów słabiej rozwiniętych w główny strumień wymiany międzynarodowej i wykorzystanie ich potencjałów rozwojowych oraz utworzenie pewnego i bezpiecznego korytarza transportowego na rubieżach wschodnich Unii Europejskiej. Projekt zakłada otwarcie na inne kraje w ramach UE oraz spoza UE: Turcja, Ukraina, a także w przyszłości szeroko pojęte partnerstwo wschodnie (Jedwabny Szlak) i Bałkany.

Dla Polski Via Carpatia oznacza możliwość wykorzystania potencjału gospodarczego województw, przez które przebiega – po raz pierwszy zapewniając także możliwość sprawnych powiązań w układzie równoleżnikowym. Korytarz zapewni również silny impuls rozwojowy i pozwoli usunąć zaniedbania tzw. Ściany Wschodniej. To także możliwość dalszego rozwoju powiązań międzynarodowych oraz rozwoju innych gałęzi transportu, szansa na wzmocnienie bezpieczeństwa granic i regionu oraz wzmocnienie roli regionu Europy Środkowej.

Ważne cele Deklaracji

03 marca 2016 r. z inicjatywy ministra infrastruktury i budownictwa Andrzeja Adamczyka odbyła się międzynarodowa konferencja w sprawie wzmocnienia współpracy w dziedzinie transportu w regionie Karpat oraz dalszej współpracy w rozwoju korytarza Via Carpatia i aktualizacji jego przebiegu. W spotkaniu dotyczącym realizacji Via Carpatia wzięli udział przedstawiciele ministerstw transportu z Węgier, Czech, Turcji, Słowacji, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii i Litwy.

Przedstawiciele państw uczestniczących w projekcie podpisali stosowną Deklarację, której celem jest potwierdzenie wysokiej rangi korytarza, wzmocnienie współpracy pomiędzy krajami, przez które przebiega korytarz w celu zapewnienia środków europejskich w obecnej perspektywie oraz wpisanie korytarza do sieci bazowej TEN-T na całym przebiegu, przy kolejnej aktualizacji sieci. Ważnym elementem Deklaracji było przystąpienie Ukrainy i Turcji do współpracy w zakresie Via Carpatia oraz otwarcie inicjatywy na inne kraje, w tym spoza UE. Deklaracji nie podpisał przedstawiciel Bułgarii, ale w przyszłości kraj ten ma także dołączyć do sygnatariuszy.

Deklaracja jest także potwierdzeniem priorytetu realizacji inwestycji w krajowych programach inwestycyjnych – w Polsce jest to priorytet przy weryfikacji krajowych dokumentów strategicznych oraz w realizacji w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 z perspektywą do roku 2025.

Konsekwencja i determinacja Polski w rozwój szlaku

Polska jest zaangażowana w rozwijanie tego międzynarodowego szlaku drogowego już od dawna. Początek starań na rzecz powstania tego niezwykle ważnego dla państw Europy Środkowo-Wschodniej połączenia miał miejsce w 2006 r., kiedy to z inicjatywy Polski podpisano Deklarację Łańcucką, w której formalnie utworzono międzynarodowy szlak drogowy łączący Litwę, Polskę, Słowację i Węgry oraz podjęto współpracę w sprawie rozwoju korytarza transportowego zapewniającego najkrótsze połączenie transportowe.

W 2010 r. podpisano kolejną Deklarację ws. powstania Via Carpatia. Głównym celem tej inicjatywy było uzyskanie poparcia w UE dla włączenia szlaku Via Carpatia do priorytetowej dla UE sieci bazowej TEN-T. Sygnatariuszami były: Litwa, Polska, Słowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria i Grecja. Dzięki wielu działaniom w 2013 r. w ramach negocjacji z Komisją Europejską szlak ten został uwzględniony jako element tej sieci, mimo tego, że wcześniej KE nie brała w ogóle pod uwagę możliwości rozszerzenia TEN-T o Via Carpatia.

Konsekwencja i determinacja Polski oraz poparcie członków Grupy Wyszehradzkiej i pozostałych krajów uczestniczących w inicjatywie utworzenia szlaku drogowego zdecydowały o zmianie podejścia KE do powyższego zagadnienia.

Podsumowując

Korytarz transportowy Via Carpatia to ważny szklak komunikacyjny wzdłuż wschodniej granicy Unii Europejskiej. Jego powstanie to szansa na pomyślny rozwój gospodarczy regionu państw Europy Środkowo-Wschodniej  i całej Unii Europejskiej; z poszanowaniem interesów poszczególnych państw uczestniczących w projekcie. Potencjał korytarza może być wykorzystany w wielu relacjach transportowych wewnątrz jak i na zewnątrz UE.

Polska już od dawna myślała o kontynuacji budowy tej trasy, gdyż jest ona bardzo ważna dla naszego kraju. Dzięki Deklaracji podpisanej niedawno w Warszawie zostaną podjęte wzmożone działania na rzecz realizacji inwestycji oraz zabiegi o wpisanie przez Komisję Europejską Via Carpatia w całości na listę TEN-T. Polskie ministerstwo zapowiedziało, że zrobi wszystko, aby znaleźć źródła finansowania na odcinek Via Carpatia w Polsce.